Je niet normaal voelen, is heel normaal (incl podcast)
Je leest meer over klachten als depressie en neerslachtigheid bij de moeder, na de geboorte van een baby, dan over angst. Terwijl angst, of angstige onrust enorm veel voorkomt. Zeker de eerste weken. Vrouwen beschrijven een vage angstige ondertoon, die een sluier legt over die eerste tijd. Vooral in de avond is het actief, maar soms ook gedurende de dag of wanneer ze alleen zijn met de baby.
Angst en vage onrust gaat vaak gepaard met een knagend gevoel, op je borst, in je buik, in je keel. Soms knagend, soms drukkend. Een paniekaanval werkt anders. Die komt vrij acuut en geeft ook hartkloppingen, zweetaanvallen, ademhalingsklachten. Onze verloskundige coach Lonneke van Houten spreekt vrouwen die komen met de vage angstige gevoelens. Het is niet fijn om dit te voelen en je wilt maar een ding en dat is, dat het ophoudt.
Angst en vage onrust kent veel meer achtergrond dan we in eerste instantie denken, in deze eerste fase van het moederschap. Het eerste wat belangrijk is om te begrijpen, is dat bij een groot life-event, zoals een kind krijgen, je uit je comfortzone raakt en dat houdt vaak in dat je tijdelijk een onbewust gevoel van onveiligheid hebt. Waarom onveilig? Omdat ALLES veranderd is. Je bent bevallen en dat op zich is al een enorm life-event en indrukwekkend, hoe dat ook gegaan is. Iets wat je moet verwerken.
Je bent ineens moeder, geen meisje meer, maar een vrouw met een kind wat 24/7 jouw zorg en oplettendheid nodig heeft. Die verantwoordelijkheid kan je aanvliegen. Zo groot is dat nog nooit eerder in je leven voorgekomen.
Je schuift op in de rij van generaties en je rol verandert. Hiermee neem je dus ook definitief afscheid van je jeugd, je laat je leven zonder kind achter je. Dat geeft niet alleen maar vreugde bij een groot aantal moeders (en vaders). Het geeft ook rouw. Om dat wat voorbij is en waar je niet meer naar terug kunt. Het kan je zelfs doen twijfelen of je hier wel goed aan gedaan hebt. Vrouwen beschrijven, nadat we dieper intunen op dat vage angstige gevoel in je lichaam, het woord heimwee. Ze hebben heimwee. Naar hun leven zonder kind. Daar waar het nog veiliger voelde, waar ze nog niet deze rol hadden en moesten vervullen.
Dan is het ook nog zo, dat vrouwen, biologisch evolutionair gedrag vertonen. Wat is dat? Dat is wakend gedrag, gericht op de overleving van de soort.
Na de bevalling maak je stofjes aan, die je in een staat brengen van alertheid, wakend over je kind, openstaand voor elk geluidje, elke beweging, elke behoefte. Dat is prachtig, het is een instinct waar je geen zeggenschap over hebt, een instinct wat je hart opent en zorgt dat je alert bent en de baby gaat beschermen en behoeden. Dat je zijn noden gaat vervullen. Dat je alles gaat doen, om te zorgen dat het je baby goed gaat. Meteen hebben we daar ook de angel te pakken. Want dat… is een enorme verantwoordelijkheid.
Je wordt gedreven door je biologie, maar ondertussen ben je een vrouw van deze tijd met een goed stel hersens. Hersens die overal iets van vinden en vaak gedachten maken die jezelf op de proef stellen.
Je gedraagt je dus als een leeuwin, wakend over haar welp.
Zo heeft Lonneke elke week gesprekken met moeders. De tranen blijven soms maar komen. Ze vertellen over hoe kwetsbaar en emotioneel ze zich voelen. Het verhaal gaat eigenlijk niet over deze gevoelens. Het gaat vooral over alle gedachten óver deze gevoelens. De oordelen over zichzelf.
‘Ik val mezelf tegen, ik ben geen goede moeder, ik kan alleen maar huilen, zo’n labiel type ben ik. Ik vind het doodeng, deze verantwoordelijkheid blijk ik maar slecht aan te kunnen. Ik kan mijn kind niet loslaten en reageer op elke kik, ik wil hem ook niet even aan een ander geven. Hoe kan dat nou, ik wilde al zo lang zwanger worden en moet je me nu eens zien tobben…en mijn partner heeft ook niks aan me. Het lukt me nog niet eens om weer eens de keuken op te ruimen’.
The mind speaking.
Het gesprek gaat verder voor een groot gedeelte over het zelfbeeld en over de overtuiging in vrouwen dat ze niet voldoen. Als Lonneke vraagt terug te denken aan de kindertijd blijken deze gedachten erg actief aanwezig geweest te zijn. Het is een verwarrend geheel. Onze intuïtie en ons biologisch evolutionaire gedrag werken geweldig, doet precies wat het mag doen, maar onze mind gooit er een kritische stem overheen die we lang geleden als onze (cognitieve)waarheid aannamen.
En vrouwen worden er soms bang van. De stem van hun innerlijke criticus die maakt dat ze zich niet goed genoeg voelen.
Ook zorgen hormonen en hormoonwisselingen voor instabiliteit en labiliteit. Na de bevalling daalt het hormoon progesteron in noodtempo van heel hoog naar heel laag niveau. Dat geeft een verstoring van je chemie die invloed heeft op je stemming. Vage angstgevoelens zijn er een symptoom van.
Wat kan je doen?
Kies voor alles wat je gevoel van veiligheid versterkt:
– Een warm bedje
– Een warm bad
– Met een dekentje tegen je partner aan kruipen
– Lieve mensen om je heen bij wie je niks hoeft hoog te houden
– Vraag je partner je een beetje te ‘dragen’
– Ga s’avonds op tijd je bed in met je baby tegen je aan, pot thee mee, tv of zachte muziek op
– Vraag hulp hij dagelijkse zaken
– Zoek een mama coach op
Vertrouw erop dat het over gaat en je het aankan.
Slaap voldoende en als dat niet lukt, probeer dan tussendoor uurtjes te slapen. Eet gezond en check eventueel je ijzergehalte in je bloed en de schildklier functie via de huisarts.
Luister eens naar deze podcast Moederliefde en laat ook je partner luisteren.
Wat nog belangrijk voor je is, is dat je partner enigszins begrijpt waarom je wakend, alert, soms angstig, onrustig bent.
Evolutionair gezien worden mannetjesdieren verliefd op vrouwtjesdieren waarvan ze onbewust weten, dat zij zal gaan zorgen dat zijn nakomelingen, zijn ‘jongen’, overleven. De aantrekkingskracht heeft een biologisch gedreven motief. Onbewust uiteraard.
We willen graag dat onze partner ons volledig begrijpt en liefst voelt, wat wij voelen. Dat kan helaas niet. Het is niet zo, dat je daarom alleen bent, ook al voelt het soms wel zo.
Laat je partner je een beetje dragen. Zodat jij het moeder zijn en je baby kunt dragen en rustig kunt wennen, zonder jezelf te veroordelen om al deze prachtig werkende instinctieve gevoelens.
Vragen of hulp nodig naar aanleiding van bovenstaande? Mail lonnekevanhouten@kraamvda.nl