Een baby kan toch nog niks? 5 misverstanden

Misverstand 1: “Ze praten toch niet terug! Dus praten met baby’s is zinloos”

Een veel voorkomend misverstand is dat het zinloos is om met baby’s te praten. Natuurlijk, als je vraagt hoe het gaat, zullen ze niet zeggen ‘dank je, het gaat prima’. Maar kijk je zorgvuldig, dan zie je dat baby’s wel degelijk vanaf dag één communiceren. Baby’s nemen zelf initiatief voor contact: ze kijken je aandachtig aan, maken geluiden, bewegen hun armen en benen. De kunst is die contactinitiatieven te zien en adequaat te beantwoorden: met een lachje terug en door iets te zeggen. Deze interacties zorgen voor positieve gevoelens en minder stress. Het biedt kinderen zelfvertrouwen en legt de basis voor een veilige hechting. Ook bevordert het de hersenontwikkeling. Noem dat maar zinloos…

2. Misverstand 2: “Baby’s kunnen nog niks!”

Het feit dat baby’s al vanaf dag één contact leggen, laat zien dat baby’s al behoorlijk veel in huis hebben. Anders dan vroeger weten we dat baby’s geen ‘leeg vat’ zijn, dat je moet vullen met kennis en vaardigheden. Ze begrijpen al een en ander van de wereld om zich heen. Ze hebben namelijk al voor de geboorte ervaringen opgedaan: ze horen geluiden, zoals de stem van de ouders en ze proeven het vruchtwater. Ze grijpen zelfs in de baarmoeder al gericht naar de navelstreng! Op die ervaringen bouwen ze voort: door te ervaren, te voelen, te kijken, te proeven. Baby’s zijn dus de bouwers van hun eigen ontwikkeling. Door goed te kijken zie je wat een baby allemaal doet en kan, en als een ware wetenschapper dingen uitprobeert. ‘Als ik dat loslaat, valt het dan op de grond?’

3. Misverstand 3: “Laten huilen is prima”

Het huilen van baby’s heeft een belangrijk functie. Het is een uiting van zijn emoties door honger, verdriet, pijn enzovoorts. Het is ook de eerste taal van baby’s: hij communiceert daarmee naar de begeleiders. Hij laat weten dat hij je nodig heeft. Het is dan ook een groot misverstand dat je baby’s prima kunt laten huilen. Het is juist erg belangrijk de baby dan te troosten. Een baby is namelijk nog niet in staat zelf zijn stress kwijt te raken. Door jouw kalme aanwezigheid kan hij ontspannen. Zou je dat niet doen, dan leert de baby dat hij geen invloed heeft op gebeurtenissen, en ontwikkelt juist meer stress. Dit heeft op den duur een negatief effect op zijn (hersen)ontwikkeling. Maar mét onze troost, leert hij op den duur minder stress te krijgen en sneller te ontspannen. En als je baby stil wordt na lange tijd alleen huilen, dan is dat niet omdat het heeft gewerkt om hem te laten huilen. Vanuit de overleving reflex zal een baby, net als een dier, heel stil worden als er niemand reageert op de signalen die hij of zij heeft uitgezonden. Een baby huilt om respons uit te lokken omdat er iets niet in orde is. Als de respons uitblijft wordt de baby uiteindelijk stil en dat is dus een manier om zichzelf onzichtbaar en onvindbaar te maken voor de vijand, als er niemand in de buurt is om hem te beschermen. Veel diersoorten doen exact hetzelfde nadat ze geroepen of gehuild hebben om hun moeder. Het is een schrijnend eenzaam stil worden dus.

4. Misverstand 4: “Baby’s zijn dol op kietelen!”

Baby’s genieten van het contact met jou. Maar: loop niet te hard van stapel. Knuffelen, kietelen, geluiden maken en dat allemaal snel achter elkaar… Een baby ervaart dat als een teveel aan prikkels. Hij reageert dan door de armen uit te strekken, te trappelen, te lachen. Maar is dat een vrolijke lach, of is het een uiting van stress? Vergelijk het met als je zelf gekieteld wordt: je lacht, maar vindt het niet perse altijd echt leuk. Toch? Dat geldt ook voor baby’s. Met een filmpje kun je zien hoe de baby reageert op jou.  Wacht je lang genoeg op zijn reactie? Een baby heeft namelijk meer tijd nodig om te reageren dan een ouder kind. En daarnaast: contact kun je niet afdwingen. Misschien vindt hij het fijner rond te kijken in jouw veilige armen, en vertelt hij je later met zijn ogen en gebaren wat hij heeft gezien. Goed afstemmen dus, zodat de baby zich gehoord en veilig voelt. En kijkt hij weg? Dat betekent dat hij het wel even mooi geweest vindt zo.

5. Misverstand 5: “Ik weet niet hoe ik mijn baby bezig kan houden, je kan nog niet veel met zo’n kleintje!”

Dat is een geluk: baby’s hoeven helemaal niet bezig gehouden te worden. Focus je bij het verschonen en voeden op de baby, kijk hem aan, lach samen, praat, en wacht op zijn reactie. Vertel ook wat je aan het doen bent, zodat je voorspelbaar voor hem bent. Neem er ruim de tijd voor en wees er alleen voor hem.

Terug